تزریق جنتامایسین در منزل ( شبانه روزی و ۲۴ ساعته )

در دنیای امروزی که زمان به سرعت در حرکت است، مردم به دلیل نداشتن وقت و دغدغه‌های کاری، فرصتی برای مراجعه به مراکز درمانی و انجام تزریقات را ندارند. ترافیک‌های سنگین، رفت و آمدهای مکرر به بیمارستان‌ها و قرارگیری در یک محیط آلوده باعث شده مردم تمایلی به مراجعه به بیمارستان نداشته و سلامت خود را نادیده بگیرند. درمان بیماری‌های ریوی، دستگاه گوارش، بیماری‌های التهابی، عفونتهای باکتریایی و بسیاری از شرایط سلامتی دیگر از جمله مواردی هستند که نیاز به انجام تزریقات دارند. تزریق جنتامایسین در منزل برای درمان بیماری‌های نام برده شده، با کمک پرستاران با تجربه مزایای بسیاری دارد که در ادامه برخی از آن‌ها را توضیح خواهیم داد. اولین مزیت صرفه جویی در زمان و هزینه‌های فرد بیمار است چرا که با انجام تزریق جنتامایسین در خانه، در زمان و هزینه‌ی رفت و آمد به بیمارستان صرفه جویی می‌شود. مزیت دوم این است تزریق در منزل، با حضور دیگر اعضای خانه، ترس تزریق را از بین می‌برد. قرار نگرفتن در محیط شلوغ بیمارستان، کاهش خطر ابتلا به عفونت‌های بیمارستانی، کنترل مداوم وضعیت بیمار و… از دیگر مزیت‌های آمپول زدن در خانه است. گاهی اوقات عمل تزریق باید در ساعاتی مشخص و به صورت مکرر انجام شود در صورتی که امکان رفتن به مراکز درمانی وجود نداشته باشد به همین دلیل تزریق جنتامایسین در منزل شبانه روزی توسط تیم پرستاری انجام می‌شود. تا اینجا در رابطه با انجام خدمات تزریقات در خانه صحبت شده اما ممکن است برای شما این سوال پیش بیاید که داروی جنتامایسین چیست؟ یا برای چه بیماری‌هایی استفاده می‌شود؟ ممکن است چه عوارضی نشان بدهد؟ ما در این مقاله قصد داریم به طور کامل تمامی سوالات شما عزیزان را پاسخ دهیم، پس ما را در این مقاله همراهی کنید. 

آمپول جنتامایسین چیست؟

جنتامایسین در دسته داروهای آنتی‌بیوتیک قرار دارد. اکثر افراد آنتی بیوتیک را به عنوان یک چرک خشک کن می‌شناسند در صورتی که باور غلطی است. آنتی‌بیوتیک‌ها از قبیل داروهای مهمی هستند که برای درمان عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شوند. داروهای آنتی‌بیوتیک از رشد و تکثیر عفونت‌های باکتریایی جلوگیری و یا آن‌ها را به طور کامل از بین می‌برند. آمپول جنتامایسین در دسته‌ای از آنتی‌بیوتیک‌ها به نام آمینوگلیکوزیدی قرار دارد که برای درمان عفونت‌های جدی و خطرناک که توسط باکتری‌ها ایجاد می‌شوند، استفاده می‌شود. آمپول جنتامایسین برای درمان آنفولانزا و یا سرماخوردگی موثر نیست بلکه برای درمان بیماری‌هایی چون عفونت خون، مننژیت (عفونت غشاهای اطراف مغز و نخاع)، بیماری‌های تنفسی، گوارشی، استخوان، پوست و… تجویز می‌شود. عملکرد آمپول جنتامایسین با توقف رشد باکتری‌ها صورت می‌گیرد. تزریق آمپول جنتامایسین در منزل به صورت عضلانی یا وریدی است که توسط پرستار یا پزشک انجام می‌شود. (با تزریق وریدی دارو به صورت مستقیم وارد رگ‌ها می‌شود. با این روش تزریق دارو به سرعت جذب بدن شده و واکنش نشان می‌دهد.) البته این تزریق به صورت زیرجلدی هم قابل انجام است اما درد بسیاری دارد به همین دلیل توصیه نمی‌شود. (این روش تزریق در بافت چربی، قسمت پایین و پشت بازوها، قسمت تحتانی شکم و ران انجام می‌شود به همین دلیل دارو به آهستگی جذب بدن می‌شود.)

آمپول جنتامایسین چگونه کار می‌کند؟ 

همانطور که گفته شد آمپول جنتامایسین یک آنتی‌بیوتیک آمینوگلیکوزیدی است که برای درمان عفونت‌های خاص و خطرناک تجویز می‌شود. جنتامایسین با عبور از غشای باکتری و با مهار کردن سنتز پروتئین باکتریایی، باعث از بین رفتن عفونت‌ها می‌شود. این دارو با اتصال به ریبوزوم‌ها باعث ایجاد پیام رسان (RNA)  شده و با تشکیل پروتیین‌های غیر عملکردی موجب مرگ باکتری‌های حساس می‌شود. این دارو از طریق گوارش قابل جذب نیست اما در صورت وجود زخم در قسمت روده، مقادیر کمی از آن جذب می‌شود. جنتامایسین از طریق تزریق عضلانی و یا از راه پوست به طور سریع و کامل جذب بدن می‌شود. این دارو پس از تزریق وارد بافت‌ها و مایعات بدن شده که بیشترین غلظت را در قسمت مثانه (ادرار) دارد. تزریق آمپول جنتامایسین در منزل یا به صورت وریدی (بین پانزده الی سی دقیقه) و یا از طریق سرم (بین سی الی نود دقیقه) انجام می‌شود.

نکات مهم در تزریق آمپول جنتامایسین در منزل

شما ممکن است تزریق جنتامایسین را در بیمارستان انجام دهید و یا اینکه نسخه خود را دریافت و در منزل استفاده کنید. اگر زدن آمپول جنتامایسین در منزل انجام می‌شود باید تمامی مراقبت‌های بهداشتی گفته شده توسط پرستار را گوش کرده و به آن‌ها عمل نمایید. در روزهای اولیه تزریق آمپول جنتامایسین، احساس بهتری داشته باشید اما اگر در وضعیت بیماری شما بهبودی رخ نداد باید به پزشک معالج رجوع کنید. 

رعایت فاصله زمانی بین هر تزریق:

تزریق جنتامایسین در منزل باید به صورت دقیق و تایم منظم صورت گیرد تا تاثیر داشته باشد. 

آلرژی:

در صورت تزریق آمپول جنتامایسین و مشاهده هرگونه واکنش غیر عادی و یا حساسیت داشتن به یک ماده غذایی، رنگ و… باید به متخصص مراقبت بهداشتی خود اطلاع دهید.

کودکان:

مصرف این دارو برای کودکان باید با احتیاط کامل انجام شود.

سالمندان:

بیماران مسن اغلب به دلیل داشتن مشکلات کلیوی، تزریقشان باید با یک دوز مشخص و با احتیاط انجام شود.

تداخلات دارویی:

مصرف داروی جنتامایسین به طور همزمان ممکن است با سایر داروهای دیگر تداخل پیدا کند به همین خاطر قبل از تزریق جنتامایسین در خانه باید این موضوع با مراقب بهداشتی تان در میان گذاشته شود و او را آگاه سازید. 

برخی از داروهایی که باعث ایجاد اختلال با جنتامایسین می‌شود:

آگالیسداز آلفا

آلکورونیم

لیزین

گالامین

متوکورین

هگزافلورمین

سیدوفوویر

میواکوریوم

وانکومایسین

کلیستیمتات سدیم 

آمپول جنتامایسین با 26 داروی مختلف تداخل جدی، با 163 دارو تداخل متوسط و با 76 دارو تداخل کمی دارد. به همین دلیل قبل از تزریق جنتامایسین در منزل در رابطه با داروهای مصرفیتان باید با پزشک خود مشورت نمایید.

عدم کاهش دوزهای مصرفی:

در صورتی که تصمیم بگیرید دوزهای مصرفی را کاهش داده و یا قطع کنید بدون مشورت با پزشک، باعث برگشت بیماری شما می‌شود. لازم به ذکر است مصرف بیش از حد این دارو نیز باعث اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن می‌شود.

در صورت تغییر رنگ و یا وجود ذرات داخل دارو نباید از آن استفاده نمایید.

نگهداری از دارو در دمای مناسب.

برای هر بار تزریق از یک سرنگ جدید استفاده کنید.

عدم ترکیب داروهای دیگر با آمپول جنتامایسین به هنگام تزریق.

نوشیدن مایعات به صورت مداوم به دلیل کم آب شدن بدن.

موارد ذکر شده در قسمت بالا بخشی از نکات مهم قبل از زدن آمپول جنتامایسین در منزل می‌باشد که باید مورد توجه قرار گیرد.

چه کسانی نیاز به زدن آمپول جنتامایسین دارند؟

از آنجایی که داروی جنتامایسین یک آنتی‌بیوتیک قوی است تنها برای افراد با بیماری‌های خاص مانند عفونت‌های سپتی سمی، عفونت‌های مجاری، عفونت‌های CNS، عفونت‌های مننژیت، عفونت پروستات، پنومونی، بیماری‌های ریوی، گوارشی، استخوان، پوست، بافت نرم، بیماری التهابی لگن، سپسیس نوزادان و برخی از عمل‌های جراحی استفاده می‌شود. همانطور که گفته شد برای اطفال، سالمندان و بیماران کلیوی باید با دوز مناسب و تحت نظر پزشک این دارو مصرف شود.

عوارض جانبی آمپول جنتامایسین

معمولا با مصرف هرگونه دارویی یک سری عوارض به وجود می‌آید که باید به پزشک خود اطلاع دهید تا در صورت نیاز مصرف دارو قطع و یا دوز آن کم‌تر شود. در ادامه برخی از عوارض جانبی داروی جنتامایسین نام برده شده است.

گرفتگی صدا

تنگی نفس

تورم دست و صورت

مشکل به هنگام بلعیدن

تورم پاها

تکرر ادرار

مشاهده خون در ادرار

سرگیجه

کاهش اشتها

احساس خواب آلودگی

احساس عطش

خشکی گلو

کاهش شنوایی

وز وز گوش

خارش شدید

سوزن سوزن شدن پوست

مشکلات عصبی

تشنج

لرز

درد قفسه سینه

تغییر رنگ مدفوع (سیاه شدن)

تار شدن دید

حالت تهوع

رنگ پریدگی پوست

معده درد

گلو درد

احساس ضعف در بدن

کاهش وزن

تعریق زیاد

کاهش سدیم، کلسیم و منیزیوم خون

موارد قابل رعایت حین مصرف داروی جنتامایسین:

در مدت زمان استفاده از این دارو باید به پزشک مراجعه و آزمایشات لازمه را انجام دهید.

در مدت زمان درمان قبل از انجام هرگونه واکسیناسیون باید با پزشک خود مشورت نمایید.

در صورت بروز هرگونه عوارض از مصرف داروهای دیگر بدون نظر پزشک معالج تان خودداری نمایید.

در صورت استفاده از گیاهان دارویی به پزشک خود اطلاع دهید.

در پایان

در این مقاله آمپول جنتامایسین، کارایی، موارد مصرف و عوارض بررسی شده است. دقت کنید دارو را باید طبق گفته‌ی پزشک با میزان دوز و تعداد دفعات مشخص مصرف نمایید تا بیماری شما بهبود یابد. در صورتی که بخواهید تزریق جنتامایسین در منزل انجام شود مثلا بیماری دارید که توانایی رفتن به مراکز درمانی را ندارد باید با پزشک خود در میان گذاشته و توصیه می‌شود از یک گروه پرستاری متخصص کمک بگیرید تا سلامتی تان به خطر نیفتد.