تست اسپیرومتری ریه در خانه به عنوان اصلی‌ترین روش ارزیابی و بررسی سطح سلامت ریه‌ها در نظر گرفته می‌شود. در این آزمایش حجم‌های مختلف تنفسی اندازه گیری می‌شوند و بر حسب این اندازه‌ها بیماری‌های مربوط به ریه تشخیص داده می‌شوند. در این آزمایش چندین بار حجم و سرعت هوای دم و بازدم اندازه گیری می‌شود تا بتوان به یک ارزیابی درست از عملکرد ریه رسید. تست ریه در خانه با تیم همدم توسط متخصصین به صورت 24 ساعته انجام می‌شود.
اغلب پزشک متخصص ریه برای تشخیص بیماری‌هایی مثل آسم، تنگی نفس، مشکلات تنفسی و اختلالات ریوی آزمایش اسپیرومتری تجویز می‌کند. همچنین به منظور بررسی میزان تخریب ریه بعد از ابتلا به کووید 19، ممکن است تست ریه در خانه تجویز شود. دستگاه اسپیرومتری معمولاً در بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها و مطب‌های تخصصی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما خبر خوب این است که برای افرادی که مایل نیستند مسافت زیادی را برای انجام این تست طی کنند، تست اسپیرومتری ریه در خانه نیز صورت می‌گیرد.
مجموعه همدم قادر است خدمات مربوط به تست اسپیرومتری ریه در خانه را در سریع‌ترین زمان و به صورت کاملاً استریل و بهداشتی ارائه کند. در ادامه با ما همراه شوید تا بیشتر در مورد اسپیرومتری و انجام آن در منزل صحبت کنیم.
اسپیرومتری ریه چیست؟
تست اسپیرومتری ریه عمدتاً با نام نوار ریه شناخته می‌شود و برای مددجو بسیار ساده است. اسپیرومتری یک دستگاه مخصوص است که با دمیدن یا بازدم مددجو، اطلاعات را ثبت می‌کند. اسپیرومتری ریه اغلب کمتر از 15 دقیقه به طول می‌انجامد و به همین دلیل بسیاری از افراد مایل‌اند به منظور انجام آن مسافت زیادی را تا مطب پزشک طی نکنند؛ بنابراین انجام تست اسپیرومتری ریه در خانه به یک تکنیک متداول تبدیل شده است.
برای اسپیرومتری ریه پزشک گیره‌ای را روی بینی شما قرار می‌دهد تا امکان دم و بازدم از راه بینی وجود نداشته باشد و همه هوایی که از ریه خارج یا وارد ریه می‌شود از راه دهان عبور کند. دستگاه اسپیرومتری به دو صورت ماسک دار و لوله دار است که شما باید از طریق یکی از آنها عمل تنفس را انجام دهید. پزشک به شما می‌گوید چند نفس عمیق بکشید و چند ثانیه نگه دارید؛ سپس با نهایت سرعتی که می‌توانید هوای محبوس را از دهانتان خارج کنید.
این چرخه 3 بار تکرار می‌شود تا یک نوار واضح از ریه تهیه شود. از آنجایی که تست اسپیرومتری ریه چندین حجم مختلف هوا را مورد سنجش قرار می‌دهد، ممکن است پزشک از شما بخواهد کارهای مختلفی انجام دهید؛ مثلاً با یک دم سطحی بازدم عمیق انجام دهید یا بالعکس.
گاهاً ممکن است پزشک با مشاهده یک نتیجه غیر طبیعی در اسپیرومتری، یک داروی استنشاقی برونکودیلاتور (اتساع کننده برونش و ریه‌ها) را به شما بدهد. سپس بعد از گذشت چند دقیقه دوباره تست اسپیرومتری را انجام دهد تا تاثیر دارو در افزایش جریان هوای ریه را بررسی کند. از آنجایی که ممکن است هر فرد به چندین مرتبه تست احتیاج داشته باشد، اسپیرومتری ریه در خانه بسیار منطقی‌تر است.
هدف از انجام تست اسپیرومتری چیست؟
اسپیرومتری یا دم سنجی رایج‌ترین روش اندازه گیری و ثبت ظرفیت‌های تنفسی ریه به منظور تشخیص بیماری‌های تنفسی است. اندازه گیری حجم و ظرفیت‌های تنفسی می‌تواند بیماری‌های مختلفی مثل آسم، بیماری‌های انسداد مزمن ریوی (COPD) و بیماری‌های تحدید ریوی را تشخیص دهد. تست اسپیرومتری ریه در منزل در دسترس‌ترین و ارزان‌ترین آزمون برای بررسی عملکرد ریه است که در آن مددجو در راحت‌ترین شرایط ممکن قرار دارد.
همچنین اسپیرومتری ممکن است به منظور بررسی عملکرد ریه افرادی که بیماری آنها تشخیص داده شده است نیز به کار برود؛ به عنوان مثال برای افرادی که بیماری مزمن ریوی دارند یا کارگرانی که در معرض این بیماری‌ها هستند، به صورت دوره‌ای تست ریه در خانه را تجویز می‌کنند.
هدف از انجام اسپیرومتری ریه اندازه گیری دو فاکتور اساسی ریه است؛ فاکتور اول ظرفیت حیاتی (FVC) و فاکتور دوم حجم بازدمی است. پزشک با به دست آوردن اندازه حجم خروجی در یک ثانیه ظرفیت حیاتی را می‌سنجد. در صورتی که در مسیر برونش‌ها (مسیر‌های هوایی ریه) انسدادی وجود داشته باشد، مقدار هوایی که می‌توانید در یک ثانیه از ریه خارج کنید به طور محسوس کاهش می‌یابد.
چه کسانی باید تست اسپیرومتری بدهند؟
همانطور که می‌دانید اغلب افرادی که دچار مشکلات ریوی می‌شوند، کسانی هستند که به صورت مداوم سیگار و دخانیات استعمال می‌کنند یا اینکه در معرض گازهای خطرناک قرار دارند. به همین دلیل این افراد معمولاً پس از 35 سالگی به تست اسپیرومتری احتیاج دارند. این افراد با مراجعه به پزشک متخصص ریه سعی می‌کنند مشکل خود را شناسایی کنند و پزشک نیز در اولین مرحله تست اسپیرومتری ریه در خانه یا کلینیک را تجویز می‌کند. که پیشنهاد ما برای صرفه جویی در زمان و هزینه انجام تست ریه در خانه می باشد.
همچنین ممکن است کسانی که جراحی شش و ریه انجام داده‌اند نیز به منظور بررسی وضعیت بهبود ریه‌ها از تست دم سنجی ریه استفاده کنند؛ اما این تست اغلب برای کسانی که مدام سرفه می‌کنند یا احساس گرفتگی در ریه‌های خود را دارند در نظر گرفته می‌شود. بنابراین مهم‌ترین دلایل نیاز به اسپیرومتری شامل انجام عمل جراحی، تنگی نفس مزمن و مصرف برخی داروهای خاص هستند.
برخی افراد مثل ورزشکاران حرفه‌ای نیز به صورت دوره تست اسپیرومتری ریه در خانه را انجام می‌دهند تا از ابتلا به مشکلات ریوی یا کاهش بازدهی هوازی پیشگیری کنند. مهم‌ترین موارد استفاده از اسپیرومتری ریه شامل:
درمان به موقع عوارض حاد ریوی و پیشگیری از بیماری‌ها و ناتوانی‌های مزمن تنفسی
کمک به افتراق تنگی نفس قلبی و ریوی
پیگیری بیماری ریوی تشخیص داده شده به منظور تنظیم نوع و دوز داروی مصرفی
تشخیص زودهنگام بیماری‌های ریوی (آسم، برونشیت، COPD، عفونت ریوی و …)
تعیین شدت انسداد راه‌های هوایی
معاینات قبل از استخدام به منظور سنجش قابلیت فرد برای قبول شغل
معاینات دوره‌ای کارکنان
بررسی وضعیت سلامت کارگرانی که در معرض بیماری‌های ریوی هستند.
در چه شرایطی فرد از اسپیرومتری منع می‌شود؟
اگرچه تست اسپیرومتری ریه در خانه بسیار راحت‌تر از اسپیرومتری در کلینیک است؛ اما گاهی همین تست ساده می‌تواند عوارض و بیماری‌های فرد را با بحران مواجه کند. بنابراین توصیه می‌شود کسانی که شرایط زیر را دارند قبل از اسپیرومتری ریه با پزشک متخصص مشورت کنند:
خلط خونی با منشاء نامشخص
ممنوعیت نسبی در افرادی که اخیراً جراحی آب مروارید انجام داده‌اند
کسانی که وضعیت ناپایدار قلبی و عروقی دارند
اتساع عروق شکمی یا مغزی
بیماری حادی که مانع از همکاری بیمار می‌شود
استفراغ یا تهوع شدید
شرایط آمادگی برای تست اسپیرومتری ریه در خانه چیست؟
برای انجام موفقیت آمیز دم سنجی در منزل لازم است آمادگی کافی کسب کرده باشید تا واضح‌ترین نتیجه را مشخص کنید. در واقع یکی از مزایای انجام این تست های پزشکی در منزل آن است که می‌توان آمادگی لازم را کسب نمود و اقدام فوری انجام نخواهد شد. به این منظور لازم است نکات زیر را قبل از انجام تست اسپیرومتری ریه در منزل رعایت کنید:
قبل از انجام اسپیرومتری از مصرف سیگار و دخانیات پرهیز کنید
از خوردن غذاهای چرب و سنگین خودداری کنید
با پزشک خود در مورد مصرف داروها قبل از تست ریه مشورت کنید
قبل از شروع تست چند نفس عمیق بکشید
قبل از تست حتماً به اندازه کافی استراحت کنید و کمبود خواب نداشته باشید
از انجام فعالیت‌های شدید خودداری کنید
از لباس‌های راحت استفاده کنید
فردی که مورد ارزیابی قرار می‌گیرد باید از هوشیاری کامل برخوردار بوده و در حالت نشسته قرار گیرد
قد و وزن فرد باید قبل از انجام تست مشخص شود
بهتر است چند ساعت قبل از تست ریه در خانه استراحت کنید و از منزل خارج نشوید.
مزایای تست اسپیرومتری ریه در خانه
دستگاه اسپیرومتری یک دستگاه کوچک و ساده است که در یک کیف مخصوص قرار می‌گیرد و به محل دلخواه حمل می‌شود. علاوه بر این برای انجام اسپیرومتری ریه در منزل احتیاجی به پزشک متخصص نیست؛ بلکه یک پزشک عمومی یا کادر درمانی آموزش دیده می‌تواند این تست را به راحتی انجام داده و حتی بررسی کند. به همین دلیل دم سنجی در منزل پیچیدگی خاصی ندارد و شما می‌توانید در سریع‌ترین زمان ممکن به نتایج آن دست پیدا کنید.
با انجام تست اسپیرومتری در منزل لازم نیست مسیر طولانی طی کرده و زمان زیادی را برای انجام یک تست ساده صرف کنید؛ چرا که معمولاً برای انجام این تست در کلینیک لازم است مدت زمان زیادی را منتظر رسیدن نوبت خود باشید.
همچنین استفاده از اسپیرومتر تنفس عمیق را به شما می‌آموزد و برای به حداکثر رساندن ظرفیت ریه‌ها عالی است. این تست تا حد زیادی از عوارض بعد از عمل جراحی قفسه سینه می‌کاهد. با انجام دوره‌ای تست اسپیرومتری ریه در خانه شبانه روزی می‌توانید بیماری‌های تنفسی را در سریع‌ترین زمان ممکن تشخیص داده و سریعاً برای درمان اقدام کنید.
سخن پایانی
طی یک قرن اخیر پس از بیماری‌های قلبی و عروقی، بیماری‌های تنفسی متداول‌ترین بیماری در ایران بوده‌اند. از طرفی تست اسپیرومتری ریه در منزل می‌تواند به بیماران کمک کند تا در سریع‌ترین زمان فرایندهای تشخیصی و درمانی را طی کنند. شاید به همین دلیل است که متخصصان توصیه می‌کنند حتی کسانی که هیچ مشکل تنفسی ندارند نیز به صورت مداوم از این تست استفاده کنند. به این منظور توصیه می‌کنیم برای ثبت نام و اقدام برای تست اسپیرومتری ریه در منزل، از طریق پلتفرم همدم اقدام نمایید.