پیوند قرنیه چشم چیست؟ + مراقبت های لازم و عوارض [صفر تا صد]

پیوند قرنیه چشم را در اصطلاح پزشکی کراتوپلاستی نیز میگویند. طی این عمل قرنیه‌ای که کدر شده با یک قرنیه شفاف جایگزین می‌شود. عمل پیوند قرنیه طی چند سال اخیر به شدت شایع شده و جزء موفق‌ترین پیوندها به شمار می‌رود. خوشبختانه کشور عزیزمان ایران همگام با پیشرفت تکنولوژی قدم برداشته و در این زمینه حرفی برای گفتن دارد. به علاوه با اینکه عمل قرنیه چشم در ایران درخواست بالایی دارد؛ اما معمولا کسانی که به پیوند قرنیه نیازمند هستند منتظر نمی‌مانند و طی حداقل زمان ممکن این عمل برای آن‌ها انجام می‌شود.

پیوند قرنیه چشم چیست؟

پیوند قرنیه چشم یعنی طی یک عمل جراحی، قسمتی یا کل قرنیه آسیب دیده بیمار با یک قرنیه اهدا شده تعویض می‌شود. در واقع لایه شفافی که جلوی قسمت رنگی چشم یا همان عنبیه قرار دارد، قرنیه نامیده می‌شود. قرنیه برخلاف عنبیه کاملاً شفاف بوده و ضمن اینکه اجازه ورود نور به چشم را می‌دهد، باعث می‌شود که با تغییر مسیر نور، تصویر اشیا روی پرده شبکیه ایجاد شود. البته قرنیه پیوندی باید از فردی دریافت شود که بیماری خاصی نداشته باشد تا منجر به پس زدن پیوند توسط فرد گیرنده نشود. پزشک فوق تخصص پیوند قرنیه عمل قرنیه را ضمن بیهوشی عمومی یا در مواردی تزریق آرامبخش و خواب‌آور انجام می‌دهد.

نیاز به ویزیت پزشک متخصص در منزل دارید؟ وارد شوید و با ما تماس بگیرید.

بینایی بعد از پیوند قرنیه

معمولا تا چند هفته بعد از پیوند قرنیه چشم بینایی تا حدی بهبود پیدا می‌کند؛ اما زمان لازم برای ترمیم پیوند قرنیه چشم و به وجود آمدن دید پایدار، دو ماه تا یکسال است که البته ممکن است، بیشتر هم به طول بیانجامد. بعد از عمل قرنیه و تا چند ماه اول دید و بینایی شما تار خواهد بود؛ همچنین بعد از انجام این پیوند با اینکه از شدت نزدیک بینی و آستیگماتیسم شما کم می‌شود اما با این حال عیوب انکساری بعد از جراحی قابل پیش بینی نیست. البته در موارد خفیف بعد از پیوند قرنیه از عینک استفاده می‌شود و در سایر موارد لنزهای تماسی جهت اصلاح دید کاربرد دارند.

انواع پیوند قرنیه چشم

پیوند قرنیه چشم در دو نوع پیوند قرنیه تمام ضخامت و پیوند قرنیه لایه‌ای انجام می‌شود. در روش اول که به کراتوپلاستی نفوذی نیز معروف است، تمام محدوده و ضخامت قرنیه آسیب دیده با یک قرنیه سالم تعویض می‌شود؛ اما در روش لایه‌ای فقط لایه آسیب دیده با یک لایه سالم پیوند زده می‌شود. پیوند قرنیه لایه‌ای خود چهار روش دارد که شامل پیوند لایه‌ای قدامی ALTK، پیوند لایه‌ای قدامی و میانیDALK ، پیوند لایه‌ای خلقی DMEK و پیوند لایه‌ای خلفی DSAEK است.

عوارض پیوند قرنیه

با اینکه پیوند قرنیه چشم روش ایمنی است، اما مانند هر عمل جراحی دیگری ممکن است عوارضی شامل موارد زیر به دنبال داشته باشد:
رد پیوند (رد پیوند از هر ده نفر برای یک نفر اتفاق می‌افتد و در بیشتر موارد با قطره چشمی برطرف می‌شود.)
– عفونت
– آب مروارید و کدر شدن عدسی چشم
– تورم قرنیه
– خونریزی
– جدا شدن شبکیه
– افزایش فشار داخل چشم یا همان گلوکوم

چه زمانی نیاز به پیوند قرنیه چشم است؟

عمل پیوند قرنیه چشم جهت اصلاح اختلال‌های چشمی برای درمان اسکار قرنیه که به دلیل آسیب دیدگی یا عفونت به وجود آمده است، زخم یا خراشیدگی‌های قرنیه که عفونت علت آن بوده، قوز قرنیه که موجب برجسته شدن قرنیه می‌شود، نازک، متورم یا کدر شدن قرنیه، سوختگی شیمیایی قرنیه، مشکلاتی که جراحی‌های قدیمی چشم علت آن بوده، بیماری‌های ارثی چشم مانند دیستروفی فوکس و… توسط پزشک متخصص پیشنهاد می‌شود.

پس زدن پیوند قرنیه

پیوند قرنیه چشم یکی از موفق‌ترین پیوندهای بافتی به شمار می‌رود. بیماران بعد از انجام عمل قرنیه چشم بهبود و ترمیم بینایی را تجربه می‌کنند اما در مواردی نیز پس زدن بافت پیوند زده شده نیز رخ می‌دهد. در واقع این عارضه اوایل ماه اول یا حتی چند سال بعد از عمل پیوند اتفاق می افتد. طی این اتفاق سیستم ایمنی بدن بیمار قرنیه پیوندی را یک عضو خارجی شناسایی می‌کند و با حمله به آن سعی در از بین بردن قرنیه دارد. لازم به ذکر است که تورم قرنیه و داشتن گلوکوم معمولا باعث افزایش احتمال پس زدن پیوند قرنیه باشد. قرمزی چشم، کاهش دید، درد و حساسیت شدید به نور از اصلی‌ترین علائم رد پیوند قرنیه است. بعد از تشخیص جهت بازگشت رد پیوند پزشک متخصص دارو تجویز می‌کند.

مراقبت ‌های بعد عمل قرنیه چشم

– بعد از اینکه به هوش آمدید، بهتر است ابتدا کمی مایعات بنوشید. لازم است بدانید که رژیم غذایی یا پرهیز غذایی خاصی برای عمل پیوند قرنیه چشم وجود ندارد.
– بعد از عمل قرنیه به پشت بخوابید و خوابیدن به طرف شکم یا به سمت چشمی که عمل پیوند روی آن انجام شده توصیه نمی‌شود.
– از سرفه، عطسه، مالش و دست زدن به چشم‌ها خودداری شود.
– داروها را دقیقا طبق تجویز پزشک مصرف کنید.
– به مدت یک ماه برای نماز خواندن به سجده نروید و از خم شدن سر تا زیر کمر جلوگیری شود.
– در طول روز عینک آفتابی را فراموش نکنید.
– در صورت کاهش ناگهانی بینایی این موضوع را سریعا با پزشک در میان بگذارید.
– از شستشو چشم و حمام تا یک هفته پرهیز کنید و حتی در صورتی که به شما اجازه استحمام داده شد، ورود آب به داخل چشم به مدت یک ماه ممنوع خواهد بود.
– استفاده از مواد آرایشی چشم تا زمانی که پزشک اجازه بدهد، ممنوع است.
– ورزش و بلند کردن اجسام سنگین تا یک سال مجاز نیست و بعد آن باید با پزشک در میان بگذارید.

مدت زمان بهبودی بعد از عمل قرنیه چشم

زمان لازم برای بهبود پیدا کردن از یک سال یا بیشتر متغیر است. بعد از عمل قرنیه چشم برای اینکه لایه رویی قرنیه بهبود پیدا کند، تا چهار روز استفاده از چشم‌بند الزامیست. همچنین ممکن است چند روزی حس درد همراه شما باشد و ضمن حساسیت چشم به نور، قرمز رنگ شود. البته برخی افراد نیز بعد عمل هیچ ناراحتی ندارند؛ همچنین برای بررسی روند بهبودی باید روز بعد از جراحی و چندین بار تا یک سال مورد معاینه قرار بگیرید. ضمن بهبود به تدریج می‌توانید فعالیت‌های روزمره خود را که به چشم آسیب نمی‌رسانند را انجام دهید.