علائم آب آوردن ریه + علل، چگونگی تشخیص و درمان [مقاله معتبر]
علائم آب آوردن ریه را باید همه افراد به طور دقیق بدانند زیرا یکی از مهمترین اندامهای بدن برای بقا و حیات ریه است که اختلال کوتاه در عملکرد آن ما را با خطر مرگ مواجه میکند. ریه از هزاران رگ و مویرگ خونی تشکیل شده که اکسیژن را در اختیار خون قرار داده و به کل بدن منتقل میکند. داخل ریه همواره ترشحاتی وجود دارد که در صورت افزایش غیر طبیعی این ترشحات از اصطلاح آب آوردن ریه استفاده میشود که با مشاهده هرکدام از علائم لازم است که با متخصص ریه در منزل صحبت کنید.
آب آوردن ریه همواره به بیماریهای تنفسی مربوط نیست و عوامل مختلفی دارد. در ادامه به صورت مفصل این اختلال را بررسی میکنیم.
آب آوردن ریه چیست؟
آب آوردن ریه به معنی افزایش ترشحات ریه و اِدم ریوی است که گاهی بسیار خطرناک بوده و در افراد مسن خطر مرگ را به شدت افزایش میدهد. زمانی که ریه پر از ترشحات میشود قدرت تبادل اکسیژن آن کاهش مییابد و تنفس را مختل میکند. بنابراین افرادی که آب آوردن ریه را تجربه میکنند باید با روشهای موجود آن را کاهش دهند تا با مشکلات بیشتری مواجه نشوند.
ممکن است بپرسید چگونه متوجه ادم ریوی یا آب آوردن ریه شویم؟ در ادامه علائم این بیماری را بررسی میکنیم.
علائم آب آوردن ریه
علائم آب آوردن ریه با توجه به عوامل به وجود آمدن و همچنین شرایط فرد ممکن است متفاوت باشد. همچنین این علائم ممکن است حاد یا مزمن بوده و از نظر مدت زمان تفاوتهایی داشته باشد. بسیاری از این علائم در شرایطی خاص مثل ورزش کردن یا حتی خواب بروز پیدا میکنند. مهمترین علائم آب آوردن ریه شامل:
علائم حاد
· احساس خفگی
· تنگی نفس شدید
· مشکل تنفسی در هنگام خواب
· خس خس سینه
· کبودی پوست
· تغییر رنگ لب به کبود
· سرد شدن پوست
· اضطراب، بی قراری و دلشوره
· سرفه همراه با خلط
· تپش قلب
· مشکل در تنفس حین حرف زدن
· خستگی شدید
علائم مزمن
· عرق شدید با سرعت گرفتن تنفس
· عدم توانایی تنفس مناسب هنگام فعالیت
· کاهش بازدهی ورزشی به خصوص در ورزشهای هوازی
· افزایش قابل توجه خلط ته گلو
· آبی یا کبود شدن پوست در حالت عادی
· احساس اضطراب شدید
· افزایش ضربان قلب
· دشواری در راه رفتن
· سردردهای مزمن
· ابتلا به تپش قلب
روشهای تشخیص آب آوردن ریه
زمانی که به دلیل مشکلات قلبی یا تنفسی به پزشک متخصص قلب و عروق یا ریه مراجعه میکنید، پزشک به دنبال تشخیص مایع در ریه شما خواهد بود. پزشک میتواند با معاینات بالینی و آزمایشات خاص خود میزان غیر طبیعی مایعات در ریه را تشخیص داده و برای درمان آب آوردن ریه اقدام کند. معمولاً تشخیص ابتدا از معاینات بالینی مثل گوش دادن به صداهای تنفسی شروع میشود و با سایر روشها ادامه پیدا میکند.
برای تشخیص اختلالات ریوی مثل ادم ریوی بیان صریح علائم بسیار حائز اهمیت است؛ چرا که شما را از انجام آزمایشات خسته کننده و هزینه بر خلاص میکند. در صورتی که پزشک احتمال وجود ترشحات در ریه را بدهد، آزمایشات بیشتری تجویز میکند که شامل:
· نوار قلب برای بررسی مشکلات مربوط به بیماریهای قلبی که لازم نیست زمان زیادی بگذارید و به بیمارستان بروید می توانید نوار قلب در منزل را امتحان کنید
· اکوکاردیوگرافی برای مشاهده مشکلات در دریچهها و ماهیچههای قلبی
· عکس رادیولوژی قفسه سینه که بهتر است این عکس را در خانه و با رادیولوژی در منزل امتحان کنید.
· آزمایش خون
· سی تی اسکن
این آزمایشات در نهایت به تشخیص قطعی ادم ریوی منجر میشوند و حتی با شناسایی حجم مایعات به تعیین روش درمانی کمک میکنند.
آیا آب آوردن ریه درمان قطعی دارد؟
آب آوردن ریه به عنوان یک مشکل اساسی برای ادامه زندگی در نظر گرفته میشود که به درمان سریع احتیاج دارد؛ به خصوص در موارد ادم حاد که شرایط را اضطراری میکند. برای درمان اولیه این اختلال و پیشگیری از به وجود آمدن مشکلات شدیدتر، لازم است با استفاده از تجهیزات اکسیژن تراپی، اکسیژن کافی را به بیمار برسانیم. اما در ادامه لازم است به منظور درمان قطعی آب آوردن ریه اقدام کنیم.
به منظور درمان قطعی آب آوردن ریه لازم است علاوه بر استفاده از داروها و روشهای درمانی، برخی مراقبتها را نیز مد نظر قرار دهید. روشهای اصلی درمان آب آوردن ریه شامل: (توجه داشته باشید که مصرف هرگونه دارو باید زیر نظر و با تجویز پزشک متخصص باشد.)
· ساکشن: کاتتر ساکشن و دستگاه ساکشن در کلینیکها و بیمارستانها به منظور کشیدن مایعات داخل ریه و لولههای تنفسی به کار میروند. این تکنیک به صورت موقت راههای تنفسی را باز میکند و امکان تنفس مناسب را فراهم میکند.
· داروهای کاهنده پس بار و پیش بار قلب: این داروها فشار را از روی عروق قلب و ریه بر میدارند و با افزایش تولید ادرار موجب کاهش فشار خون میشوند. این کار با کاهش مایعات خون، ترشحات ریه را نیز کنترل میکند.
· داروهای قلبی: داروهایی که تپش قلب و فشار خون را کنترل میکنند، برای درمان ادم ریوی و علائم آن مناسباند.
· داروی مخدر: داروهای مجاز مورفینی قادرند با کاهش اضطراب و تنگی نفس به بهبود ادم ریوی کمک کنند.
چگونه میتوان از آب آوردن ریه جلوگیری کرد؟
هیچ روش قطعی برای جلوگیری از آب آوردن ریه وجود ندارد اما با برخی روشها میتوان تا حد زیادی احتمال آن را کاهش داد:
· استفاده از واکسن آنفولانزا و ذات الریه به خصوص در افراد مسن و مبتلا به مشکلات قلبی
· قطع مصرف دخانیات
· اجتناب از مصرف مواد مخدر
· ورزش روزانه و منظم
· رژیم غذایی سالم
· کنترل فشار خون با کاهش مصرف نمک
· متعادل نگه داشتن وزن
این عوامل در کنار یک دیگر میتوانند از آب آوردن ریه پیشگیری کنند.
رژیم غذایی برای آب آوردن ریه
همانطور که گفتیم علاوه بر درمان آب آوردن ریه، باید مراقبتهایی را در نظر بگیرید که به کاهش ترشحات ریه کمک میکند. معمولاً پزشک متخصص این نکات را در اختیار شما قرار میدهد اما برای دریافت دستورالعمل کامل لازم است به متخصص تغذیه مراجعه کنید. در این قسمت موارد مهمی که برای کاهش ترشحات ریه لازم است رعایت کنید را اضافه کردهایم:
· افزایش سبزیجات و میوهها در سبد غذایی
· استفاده از منابع غنی از پتاسیم و منیزیم مثل سبزیجات برگ دار، موز،سیب زمینی و میوهها
· استفاده از پروتئین مفید موجود در مرغ، تخم مرغ، حبوبات و ماهی
· افزایش مصرف ویتامین دی با استفاده از تخم مرغ، ماهی، گوشت، شیر و غلات غنی شده
درمان آب آوردن ریه در سالمندان چگونه است؟
درمان ادم ریوی در سالمندان شبیه به سایر افراد است اما با ملاحظاتی انجام میشود. در چنین مواردی برای کاهش ناتوانی تنفسی از کپسول اکسیژن استفاده میشود. همچنین استفاده از داروهای ادرار آور و قلبی برای دفع مایعات اضافی و کاهش فشار بر عروق در سالمندان صورت میگیرد. در برخی موارد به منظور کاهش استرس و درد از داروهای مسکن هم استفاده میکنند.
در سالمندان میتوان با تجویز قرارگیری به صورت نشسته و رژیم غذایی مخصوص، تا حد زیادی از بروز عوارض آب آوردن ریه جلوگیری کرد. با این حال درمان کامل تنها توسط پزشک متخصص صورت میگیرد.
علت آب آوردن ریه
آب آوردن ریه ممکن است عوامل مختلفی داشته باشد که بیشتر مربوط به سایر بیماریهاست. در منابع پزشکی آب آوردن ریه را با نام ادم ریوی میشناسند. معمولاً بیماریهایی که باعث بالا رفتن فشار مویرگهای ریوی شود میتواند نهایتاً منجر به آب آوردن ریه شود. شایعترین دلایل آب آوردن ریه شامل:
· نارسایی قلبی
· بیماری تنگی عروق کرونری
· نارسایی دریچههای قلبی
· نارسایی سرخرگ آئورت
· فشار خون بالا
· نارسایی کلیوی
· ابتلا به بیماریهای عفونی ریوی مثل کرونا
· استنشاق دود
· مصرف دخانیات و مواد مخدر
· ارتفاع زدگی
· آمبولی ریوی
· وضعیت نزدیک به غرق شدن
درمان خانگی آب آوردن ریه
علاوه بر درمانهای تخصصی پزشکی که بر کاهش آب ریه موثرند، برخی روشهای خانگی نیز میتوانند به عنوان مکمل استفاده شوند. متداولترین درمانهای خانگی برای آب آوردن ریه شامل:
· زردچوبه
زردچوبه یک ادویه فوق العاده برای افزایش ایمنی بدن است که به کاهش ترشحات ریه مستقیماً کمک میکند. افزودن این ماده به غذاهای مختلف علاوه بر عطر و رنگ غذا، به بهبود سیستم ایمنی شما کمک میکند.
· سیر
با استفاده از سیر که خاصیت ضد التهابی و افزایش ایمنی بدن را به همراه دارد، میتوانید تا حد زیادی آب آوردن ریه را جبران کنید. علاوه بر این هنگام مواجه با عفونتها نیز استفاده از این ماده بسیار مفید است.
· عسل
عسل نیز به عنوان یک ضد التهاب قدرتمند و خواص ضد میکروبی میتواند به عنوان یک درمان موثر خانگی به مواد غذایی و نوشیدنیها افزوده شود.