بیماری‌های قلبی را می‌توان شایع‌ترین بیماری کنونی دانست که متاسفانه آمار بالایی در تمام سنین پیدا کرده است. بیماری‌های قلبی اغلب مزمن بوده و انواع مختلفی دارد که اغلب برای همیشه فرد را درگیر می‌کند. تنگی دریچه آئورت یکی از این بیماری‌های قلبی است که ممکن است فرد در هر سنی به آن مبتلا شود. در ادامه بیشتر با این بیماری قلبی آشنایی پیدا می‌کنیم. برای آرامش و راحتی بیشتر می توانید از ویزیت متخصص قلب در منزل استفاده کنید.

تنگی دریچه آئورت چیست؟

تنگی دریچه آئورت قلب زمانی اتفاق می‌افتد که دریچه قلبی که به سرخرگ آئورت متصل است، به هر دلیلی دچار تنگی می‌شود و خون کافی از این دریچه عبور نمی‌کند. از آنجایی که سرخرگ آئورت خون مورد نیاز تمام اندام‌ها را تامین می‌کند، تنگی این دریچه می‌تواند به مشکلات زیادی منجر شود و علائم بسیاری دارد. این تنگی مانع از باز شدن کامل دریچه شده و حتی ممکن است رسیدن خون به خود قلب را نیز درگیر کند.
برای اینکه قلب بتواند کمبود خونرسانی ناشی تنگی دریچه را جبران کند، سریع‌تر کار کرده و ضربان قلب افزایش می‌شود. این فشار مضاعف بر قلب می‌تواند باعث ضعیف شدن ماهیچه‌های قلب و کاهش پمپاژ خون گردد. بنابراین این عارضه علائم متعددی داشته و عوارض بسیاری ایجاد می‌کند. البته خوشبختانه روش‌های درمان موثری نیز برای این بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرد که بسیاری از آنها به تازگی ابداع شده‌اند.

علائم تنگی دریچه آئورت

در موارد خفیف که بسیار شایع است، تنگی دریچه آئورت مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند و علائمی ندارد. با محدود شدن خروج خون از بطن چپ و دریچه آئورت علائم به تدریج زیاد می‌شوند و عوارضی ایجاد می‌کنند. علائم تنگی دریچه آئورت شامل:
· تندی ضربان قلب (تاکی کاردی)
· درد در ناحیه قفسه سینه
· احساس سرگیجه و خستگی بیش از حد
· اختلال خواب
· تورم در مچ دست و پا
· تنگی نفس
· احساس سوزش قلب در پیاده روی‌های تند
از آنجایی که تنگی دریچه ممکن است مادرزادی و در نوزادان هم وجود دارد، بد نیست با علائم آن آشنا باشیم. مهم‌ترین علائم تنگی دریچه در نوزادان و کودکان شامل کاهش اشتها، مشکلات تنفسی، کمبود وزن، خستگی و بی حالی پس از فعالیت فیزیکی و … می‌باشد.

علل تنگی دریچه آئورت چیست؟

دریچه‌های قلبی از بافتی تشکیل شده‌اند که با هر ضربان به طور خودکار باز و بسته می‌شوند. زمانی که در باز و بسته شدن این دریچه‌ها اختلالی ایجاد گردد، دریچه دچار تنگی می‌شود. عوامل و علل مختلفی می‌تواند منجر به باز و بسته نشدن مناسب دریچه آئورت شود؛ مشکلات ساختاری دریچه را می‌توان مهم‌ترین علت این عارضه دانست. سایر دلایل تنگی دریچه آئورت شامل:

نقص مادرزادی دریچه قلب: دریچه آئورت از سه جزء بافتی محکم و مثلثی شکل به نام لت تشکیل شده است که ممکن است در برخی افراد از همان ابتدا با اختلال مواجه باشد. نقایص مادرزادی دریچه آئورت می‌تواند باعث باز و بسته شدن نامناسب دریچه شده و آن را دچار تنگی کند.
رسوب کلسیم روی دریچه: دریچه آئورت ممکن است با افزایش سن رسوب کلسیم را تجربه کند که باعث تنگی آن می‌شود. رسوب کلسیم روی این دریچه باعث سخت شدن آن می‌شود و باز شدن آن را دچار اختلال می‌کند. این علت نیز بیشتر مادرزادی است و ارتباطی به مصرف کلسیم در مواد غذایی و مکمل‌ها ندارد.
تب روماتیسمی: تب روماتیسمی که ممکن است در پی عفونت گلوی استرپتوکوکی ایجاد شود می‌تواند زخمی در دریچه آئورت ایجاد کند که منجر به اسکار می‌شود. اسکار ایجاد شده دریچه آئورت را تنگ می کند و منجر به بروز تنگی دریچه آئورت می‌شود. تب روماتیسمی ممکن است برای افراد در هر سنی رخ بدهد.

عوامل ریسک تنگی دریچه آئورت

عواملی که باعث افزایش ریسک تنگی دریچه آئورت قلب می‌شود شامل:
· بیماری‌های مزمن کلیوی
· سابقه خانوادگی این بیماری در فرد
· سن بالا
· سابقه ابتلای مکرر به عفونت گلو که روی قلب تاثیر بگذارد
· برخی از بیماری‌های مادرزادی قلبی
· سابقه پرتودرمانی سینه
· داشتن اختلالات مرتبط با تنگی عروق مثل دیابت، فشار خون بالا و سطح کلسترول بالا
توجه داشته باشید که این عوامل تنها شانس ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند و قطعا نشان دهنده بیماری نیستند.

تشخیص تنگی دریچه آئورت

برای تشخیص تنگی دریچه آئورت در کنار علائم و سوابق بیمار، باید از روش‌های تشخیصی اختصاصی نیز استفاده کرد. یکی از اصلی‌ترین علائم تنگی دریچه آئورت برای پزشکان، صداهای غیر طبیعی قلب است.

پیشگیری از تنگی دریچه آئورت

اگرچه در موارد بسیاری تنگی دریچه آئورت اکتسابی نیست و نمی‌توان از آن پیشگیری کرد؛ اما در اغلب موارد با کاهش ریسک این بیماری می‌توان از نمود آن جلوگیری کرد. به تازگی مشخص شده است که اختلالات مربوط به تصلب شرایین یا آترواسکلروز می‌تواند با تنگی دریچه مرتبط باشد. بنابراین روش‌هایی که به سلامت عمومی قلب کمک می‌کنند به عنوان راه‌های پیشگیری از ابتلا به تنگی دریچه معرفی می‌شوند. به عنوان مثال روش‌های زیر در پیشگیری از تنگی دریچه آئورت موثرند:
· داشتن رژیم غذایی سالم: رژیم غذایی کم نمک و کم چرب باعث می‌شود احتمال بروز این بیماری کمتر بوده و یا شدت عوارض کمتر باشد. به این منظور باید از مصرف چربی‌های اشباع و ترانس خودداری کرد و چربی‌های امگا 3 و 6 را در رژیم غذایی جای داد. علاوه بر این مصرف شکر و پیشگیری از دیابت نیز موثر است.
· وزن مناسب: با توجه به شواهد موجود امکان بروز بیماری‌های قلبی مثل تنگی دریچه در افرادی که اضافه وزن نداشته و در محدوده وزن سالم هستند، کمتر است.
· کاهش استرس: استرس تا حد زیادی عامل خطر آترواسکلروز و سایر بیماری‌های قلبی به حساب می‌آید و کنترل آن با روش‌های رایج می‌تواند در پیشگیری از تنگی دریچه آئورت موثر باشد.
· خودداری از مصرف دخانیات و الکل: دخانیات و الکل نیز عامل خطر بیماری‌های قلبی هستند و ترک آنها به پیشگیری از این بیماری کمک می‌کند.
· ورزش منظم: ورزش منظم با اجازه پزشک باعث می‌شود علاوه بر کاهش استرس، احتمال تنگی عروق و تنگی دریچه‌ها نیز کاهش یابد.

راه‌های درمان تنگی دریچه آئورت

راه‌های زیادی برای درمان تنگی دریچه آئورت معرفی می‌شود. قبل از هر چیز باید بگوییم که داروهای گیاهی و طب سنتی در چنین مواردی نمی‌تواند نقش درمان کننده داشته و بیماری را رفع کنند. عمل جراحی تهاجمی قطعی‌ترین راه درمان تنگی دریچه آئورت می‌باشد. این بیماری تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و ممکن است می‌تواند شامل جایگزینی و تعویض دریچه قلب باشد. زمانی از این روش استفاده می‌شود که علائم بیماری پیشرفت کرده باشد.
در عمل تعویض دریچه، دریچه مختل را با دریچه مکانیکی یا مصنوعی از جنس بافت قلب انسان یا گاو جایگزین می‌کنند. تعویض دریچه نیز با عوارض و مزایای همراه است و شرایط خاصی دارد. بیمارانی که تعویض دریچه مکانیکی را تجربه کرده‌اند باید برای همیشه از داروهای رقیق کننده خون استفاده کنند تا مانع از تنگی مجدد دریچه و لخته شدن خون شود.

درمان تنگی دریچه آئورت بدون جراحی

برای بیمارانی که جایگزینی دریچه آئورت برای آنها مناسب یا لازم نیست، از والوپلاستی یا بالون استفاده می‌کنند که کم تهاجمی‌تر بوده و عوارض کمتری دارد. این روش نیز مثل جراحی برای تمام افراد در تمام سنین کاربردی است. در این تکنیک از چند کیسه هوا یا بالون استفاده می‌کنند تا عروق را برای لحظاتی گشاد کرده و انسداد آن را رفع کنند. این روش به کمک آنژیوپلاستی و از طریق دسترسی به رگ‌های دست انجام می‌شود. اگرچه این روش درمانی قطعی نیست و در بسیاری از موارد تاثیرات دائمی می‌گذارد.

درمان تنگی دریچه آئورت به صورت گیاهی

تنگی دریچه آئورت معمولا یک بیماری مادرزادی همراه با علائم و خطرات شدید است و باید سریعا درمان شود. تنگی دریچه می‌تواند خطر سکته مغزی و قلبی، ایست قلبی، بیماری‌های عروقی و … را به همراه داشته باشد. بنابراین داشتن این بیماری همواره با ریسک جانی همراه است. از این رو منطقی نیست که برای درمان این عارضه تنها به داروهای گیاهی و درمان‌های طب سنتی اکتفا کنیم. نه تنها این بیماری بلکه برای تمام بیماری ها ها به درمان های گیاهی اکتفا نکنید و حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
از داروهای گیاهی می‌توان به منظور کاهش ضربان قلب، آرامش بیشتر و بهبود اختلالات خواب استفاده کرد که تاثیر خوبی دارد. با این حال مصرف این داروها نیز باید با هماهنگی پزشک بوده و در کنار داروهای پزشکی و تکنیک‌های درمانی به کار برده شود.

چه افرادی در معرض تنگی دریچه آئورت هستند؟

هر فردی ممکن است به صورت مادرزادی و در اثر وراثت در معرض تنگی دریچه آئورت بوده و به آن مبتلا گردد. با این حال افراد سالخورده عمدتا دچار تنگی دریچه می‌شوند. این افراد به دلیل سفت شدن عروق بیشتر در معرض رسوب کلسیم روی دریچه و در نتیجه تنگی دریچه آئورت هستند. اما این بیماری ممکن است در افراد جوان یا حتی کودکان نیز به صورت نقص مادرزادی بروز پیدا کند و حتی به جراحی اورژانسی احتیاج داشته باشد.

در صورتی که در معرض عوامل ریسک بیماری‌های قلبی قرار دارید، بهتر است از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنید و سبک زندگی سالمی داشته باشید. علاوه بر این با افزایش سن، یک برنامه غربالگری‌ها و تست‌های قلبی به صورت سالانه می‌تواند به جلوگیری از بروز بیماری کمک کند. افرادی که علائم این بیماری را در خود مشاهده می‌کنند، هرچه سریع‌تر باید به پزشک مراجعه کنند تا مورد تشخیص قرار بگیرند.