نفخ معده چیست + درمان و علت نفخ شکم در زنان و مردان
نفخ معده از مشکلاتی است که افراد زیادی با آن درگیر هستند. افراد لازم است تا بدن خود را بشناسند. برخی از خوراکی ها در بدن برخی افراد مشکلاتی ایجاد کرده و سبب نفخ معده می شود. نفخ شکم سبب تجمع گاز زیادی در معده و روده شده و احساس بدی را برای فرد به وجود خواهد آورد. برای درمان نفخ معده تغییر عادات زندگی مهم است.
نفخ معده چیست؟
نفخ معده مقدار زیادی باد است که در روده های فرد حرکت کرده و سبب بزرگ جلوه نشان دادن شکم و معده فرد می شود. ممکن است فردی غذای زیادی نخورده باشد و یا خوراکی هایی که به بدن وی ناسازگار است را مصرف نکرده باشد اما دچار نفخ شکم شود. به این نوع نفخ معده، نفخ معده عصبی گویند که به دلیل استرس و اضطراب شدید در فرد ایجاد می شود. سو هاضمه نیز سبب نفخ معده می شود.
هوایی که از معده به روده باریک وارد می شود ایجاد نفخ معده می کند. گاز موجود در روده باریک بسیار کم و در حد 10 تا 20 سی سی است. اگر میزان گاز موجود در روده باریک به هر دلیلی بیش از حد استاندارد گردد، نفخ معده ایجاد خواهد شد.
علائم نفخ شکم
از بازترین علائم نفخ شکم ورم شکم است به صورتی که شکل بسیار بزرگتر از شرایط نرمال و طبیعی خود نشان داده می شود.
آروغ زدن های مکرر از نشانه های نفخ شکم است.
شنیده شدن صدا از شکم، یبوست، رفلکس های غیر طبیعی در شکم، سو جذب مواد غذایی همگی از علائم نفخ شکم هستند.
درمان نفخ معده
· برای درمان نفخ معده از روش های سنتی و پزشکی می توان استفاده کرد. اولین گام در درمان نفخ شکم پرهیز از مصرف خوراکی هایی است که سبب نفخ می شوند. خیار، کدو حبوباتی مانند نخود، لوبیا و عدس، ترشی، سیر، آب یخ همگی از خوراکی هایی هستند که در اغلب افراد ایجاد نفخ کرده و بهتر است از آنها پرهیز شود.
· استفاده از فعالیت های بدنی، پیاده روی و داشتن ورزش منظم روزانه از راه های درمان نفخ معده است.
· پرهیز از استعمال دخانیات و مصرف الکل و نوشابه های گازدار از راه های پیشگیری از نفخ معده است.
· پرهیز از مصرف زیاد نمک و خوراکی های رژیمی و عدم استفاده از شیرین کننده های مصنوعی نیز می تواند به درمان نفخ شکم و پیشگیری از این درد کمک کند.
· یکی از دلایل نفخ معده وارد کردن هوا به معده در زمان غذا خوردن است. به آرامش و به آرامی غذا خوردن از ورود هوای اضافی به داخل بدن و ایجاد نفخ معده جلوگیری می کند.
· یکی از راه های درمان نفخ معده جلوگیری از ایجاد یبوست است، به منظور جلوگیری از یبوست نوشیدن آب زیاد در افراد توصیه می شود.
· استفاده از داروهای گیاهی نظیر زنجبیل، برگ نعنا، جعفری و برخی عرقیات گیاهی متناسب با تجویز پزشک برای درمان نفخ معده بسیار مناسبند.
· برای درمان نفخ معده می توان از داروهای سنتی چون شاه بلوط هندی، سیر، سیاه دانه، زردچوبه، آویشن و … استفاده کرد.
· استفاده از دوغ و ماست به جای شیر به خصوص برای افرادی که نسبت به لاکتوز حساسیت دارند مناسب است.
· استفاده از سبزی های خشک شده معطر در ماست مانند نعناع خشک، زنجبیل، گل سرخ، آویشن و … به از بین بردن نفخ معده و درمان نفخ شکم کمک می کند.
· استفاده از داروهای مصنوعی چون قرص دایمتیکون و قطره کارمینت و شربت سایمتیکون ، فاموتیدین، کلپرمین و آنتی اسیدها به ویژه آنتی اسیدهای حاوی سیمتیکون و …از داروهای مصنوعی شناخته شده برای مقابله با نفخ معده است.
· نفخ معده می تواند ناشی از بیماری هایی چون نارسایی لوزالمعده، بیماری سلیاک، تجمع مایع پاتولوژیک در شکم به خاطر سرطان و … باشد، لذا لازم است به درمان این بیماری ها پرداخته شود تا نفخ معده نیز درمان گردد مثلا می توانید از تست سرطان روده در منزل استفاده نمایید.
· استفاده از قرص های پروبیوتیک در درمان نفخ معده مناسب هستند اما توجه داشته باشید که حتما با تشخیص و تجویز پزشک باید استفاده کنید. پروبیوتیک ها باکتری های مفیدی بوده که به هضم غذا کمک می کنند و سبب از بین رفتن نفخ م شوند. در غذاهای تخمیر شده ای چون ماست و یا کلم ترش این باکتری وجود دارد اما در صورت نیاز می توان به صورت قرص پروبیوتیک از داروخانه بدون نیاز به نسخه پزشک تهیه و استفاده کرد.
علت نفخ معده در سنین مختلف
یکی از علت های نفخ معده در افراد با سنین مختلف عادات بد و نادرست غذایی است. برای مثال تند و سریع غذا خوردن، صحبت کردن و خندیدین در زمان غذا که سبب بلع هوا می شود، مصرف مایعات و نوشیدنی ها با نی، مصرف سبزیجات خام به صورت فراوان نظیر کلم، کرد و …، استفاده از غذاهای نیمه آماده، استفاده از غذاهای کنسروی، استفاده از حبوبات، جویدن آدامس و … از جمله مواردی است که به عنوان علل نفخ معده در سنین مختلف شناخته می شوند.
ممکن است علت نفخ معده سندروم روده تحریک پذیر باشد. افرادی که به این سندروم مبتلا هستند نفخ معده و درد در قفسه سینه را به طور همزمان تجربه می کنند. درد در قفسه سینه گاهی به حدی زیاد می شود که به قلب فشار وارد می آورد.
عوامل دیگری چون بیماری های التهابی روده، انسداد روده، دیابت، عدم تحمل لاکتوز در بدن، بی اشتهایی عصبی، التهاب لوزالمعده بر اثر سلول های ایمنی بدن و ..از جمله دیگر علل نفخ معده هستند.
گاهی رشد باکتری ها داخل معده و روده و گاهی بیماری های انگلی سبب نفخ معده می شود. علت نفخ معده در این حالت آن است که این باکتری ها غذا را قبل از هضم و جذب مصرف می کنند.
عادات نادرستی چون خوابیدن و دراز کشیدن بعد از خوردن غذا و یا صحبت کردن و خندیدن در زمان صرف غذا ، تند و سریع غذا خوردن و … همگی از علل نفخ معده در سنین مختلف است.
درمان سنتی نفخ معده با دمنوش
از جمله روش های سنتی درمان نفخ معده استفاده از دمنوش برای درمان نفخ شکم است.
· دمنوش گلپر: کافی است دو قاشق پودر گلپر را مانند چایی در آب جوش ریخته و دم کنید.
· دمنوش نعنا: نعنا با شل کردن عضلات معده و کاهش گرفتگی برای درمان نفخ معده موثر است. می توان پودر نعنا را به طور جداگانه ای مانند چایی دم و مصرف کرد.
· دمنوش زنجبیل: استفاده از یک فنجان دمنوش زنجبیل به طور روزانه در درمان نفخ معده موثر است. این دمنوش را می توان به صورت آماده به صورت دمنوش زنجبیل کیسه ای تهیه و استفاده کرد.