آنژیوگرافی قلب چیست؛ مراحل انجام و عوارض آنژیوگرافی

این روش تصویربرداری پزشکی اغلب برای بررسی وضعیت قلب، شریان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. آنژیوگرافی با تزریق ماده حاجب به رگ‌های خونی انجام می گیرد . سپس با یک اشعه ایکس یا فلوروسکوپی روند کار ادامه می یابد. ماده حاجب در رادیوگرافی مات نشان داده می‌شود و به متخصص اجازه می‌دهد تا نواحی آسیب دیده را بررسی کند. آنژیوگرافی برای بررسی اندام‌های مختلفی توسط پزشک انجام می‌شود، در ادامه شما را با عوارض، مراحل و انواع آن بیشتر آشنا خواهیم کرد.

آنژیوگرافی قلب (رگ نگاری) چیست؟

آنژیوگرافی قلب چیست

رگ نگاری قلب یک آزمایش اشعه ایکس است که از جریان خون در عروق کرونر شما عکس می‌گیرد. این به پزشک شما کمک می‌کند تا ببیند آیا رگ‌های شما باریک شده‌‌اند یا خیر. همچنین می‌تواند نشان دهد که در کجا و به چه میزان رگ‌ها باریک شده اند. آنژیوگرافی قلب از طریق پا و آنژیوگرافی قلب از طریق دست دو روش ساده برای این کار هستند. در طول آزمایش، یک لوله نازک به نام کاتتر در شریان بازو یا پای شما جاگذاری و سپس به آرامی در قلب شما قرار می‌گیرد. یک رنگ از طریق کاتتر وارد می‌شود. این رنگ به پزشک کمک می‌کند تا شریان‌ها را در عکس اشعه ایکس ببیند. ممکن است بتوانید بعد از انجام این کار در همان روز به خانه بروید، یا برخی از افراد باید یک شب در بیمارستان بمانند.

انواع آنژیوگرافی کدام است؟

انواع آنژیوگرافی

با توجه به اینکه کدام قسمت از بدن مورد بررسی قرار می‌گیرد، انواع مختلفی از آنژیوگرافی وجود دارد:
· آنژیوگرافی عروق کرونر که به بررسی قلب و عروق خونی مجاور آن می‌پردازد.
· آنژیوگرافی مغزی که برای بررسی عروق خونی داخل و اطراف مغز انجام می‌شود.
· آنژیوگرافی ریه که برای بررسی رگ‌های خونی تامین کننده ریه‌ها در بسیاری از بیماران انجام می‌شود.
· آنژیوگرافی کلیه بیشتر برای بررسی رگ‌های خونی تامین کننده کلیه‌ها توصیه می‌شود.
· همچنین نوعی آنژیوگرافی وجود دارد که برای بررسی چشم‌ها استفاده می‌شود که آنژیوگرافی فلورسین نام دارد.

چه زمانی به آنژیوگرافی قلب نیاز داریم؟

آنژیوگرافی برای بررسی سلامت رگ‌های خونی و نحوه جریان خون در آنها استفاده می‌شود. می‌تواند به تشخیص یا بررسی چندین مشکل موثر بر عروق خونی کمک کند، از جمله:
1. آترواسکلروز: باریک شدن رگ‌ها، که می‌تواند به این معنی باشد که شما در معرض خطر سکته مغزی یا حمله قلبی هستید.
2. بیماری شریانی محیطی: کاهش خون رسانی به عضلات پا
3. آنوریسم مغزی: برآمدگی در رگ خونی در مغز
4. آنژین: درد قفسه سینه ناشی از کاهش جریان خون در عضلات قلب
5. لخته شدن خون یا آمبولی ریه: انسداد در شریان تامین کننده ریه‌ها
6. انسداد در خون رسانی به کلیه‌ها

عوارض آنژیوگرافی

در مقایسه با سایر تست‌های تصویربرداری، روش آنژیوگرافی قلب کمی خطر بالاتری دارد. با این حال، توجه به این نکته مهم است که این آزمایش به خصوص زمانی که توسط گروهی از متخصصان با تجربه انجام شود بسیار ایمن است. برخی از خطرات احتمالی و عوارض آنژیوگرافی شامل کاهش فشار خون، آسیب‌های شریانی، تامپوناد قلبی، حمله قلبی، سکته مغزی، واکنش آلرژیک به رنگ ماده حاجب، مشکلات کلیوی ناشی از رنگ، عفونت در جایی که کاتتر وارد می‌شود، ضربان قلب غیر طبیعی و نامنظم است.

مراحل انجام آنژیوگرافی قلب

مراحل آنژیوگرافی قلب

انواع مختلفی از روش‌های آنژیوگرافی قلب وجود دارد و تکنیک‌های مورد استفاده تا حد زیادی به نوع مورد نیاز برای عمل تجویز شده توسط پزشک بستگی دارد. به طور معمول، متخصصی که آنژیوگرافی را انجام می‌دهد، از طریق شریان فمورال به رگ‌های خونی دسترسی پیدا می‌کند. این شریان در ران قرار دارد و می‌توان از آن برای تجسم سمت چپ قلب و سیستم عروقی بیمار استفاده کرد. ورید ژوگولار همچنین هنگام نگاه کردن به سمت راست قلب و سیستم وریدها می‌تواند گزینه خوبی باشد. یک ماده حاجب که در فیلم آنژیوگرافی مات نشان داده می‌شود زیرا می‌تواند اشعه ایکس را جذب کند، به خون بیمار اضافه می‌شود. این ماده کنتراست شبکه وریدها و شریان‌ها را برای تجزیه و تحلیل قابل مشاهده می‌کند.
برای رگ‌های خونی، تصاویر آنژیوگرافی دو تا سه فریم در ثانیه گرفته می‌شود تا جریان خون به درستی ارزیابی شود. از طرف دیگر، برای تصاویر قلب، متخصصی که این روش را انجام می‌دهد، پانزده تا سی فریم در ثانیه را دریافت می‌کند. تصاویر گرفته شده در طول عمل توسط یک متخصص قلب یا یک رادیولوژیست برای شناسایی انقباض، تنگی یا انسداد در رگ‌های خونی تجزیه و تحلیل می‌شود.

مراقبت های بعد از آنژیوگرافی قلب چیست؟

با پایان آنژیوگرافی قلب در صورت اطمینان از عدم خونریزی اغلب، بیمار برای مدت زمان مشخصی صاف دراز می‌کشد و با بهبود نسبی وضعیت مرخص می‌شود. اما در آنژیوگرافی‌های پرخطر، مانند زمانی که پزشک به شریان فمورال دسترسی پیدا می‌کند، ممکن است بیمار را ملزم به ماندن در بیمارستان برای چند ساعت استراحت، کند. برای روز بعد از عمل، کمک از یک نفر برای انجام کارها می‌تواند مفید باشد. به مدت ۲۴ ساعت پس از آنژیوگرافی، بیمار نباید الکل بنوشد، نباید سیگار بکشد، نباید کارهایی که نیاز به هماهنگی دارند، انجام دهد. به مدت سه روز، مهم است که از ورزش، آمیزش جنسی و غوطه ور شدن در آب مانند حمام یا استخر خودداری کند، زیرا این امر می‌تواند زخم دسترسی را دوباره باز و خطر بالقوه عوارض جانبی را تشدید کند.

آنژیوگرافی قلب کودکان

بسیاری از کودکان از بیماری‌های مادرزادی همچون سوراخ‌های بین بطنی، سوراخ‌های بین دهلیزی، تنگی دریچه آئورت و تنگی دریچه ریوی رنج می‌برند. برای تشخیص هر یک از این بیماری‌ها می‌توان از آنژیوگرافی کمک گرفت. این روش که کاتتریسم نیز نامیده می‌شود به دو صورت تشخیصی یا درمانی انجام می‌شود. برای آنژیوگرافی قلب کودکان، اگر کودک شما آلرژی دارد حتما به پزشک اطلاع دهید. اگر کودک شما دچار اسهال، استفراغ، عفونت ادراری، عفونت تنفسی، تب، گرفتگی بینی یا سرفه است، ممکن است نیاز به برنامه ریزی مجدد داشته باشید. کودک شما برای این کار بیهوشی دریافت خواهد کرد. بهتر است کودک تا ۲ ساعت قبل از جراحی مایعات شفاف همچون آب، آب سیب یا آب انگور سفید بنوشد. اگر کودک شیر مادر می‌خورد تا ۴ ساعت و اگر شیر خشک می‌خورد تا ۶ ساعت قبل از جراحی دیگر نباید بخورد. خونریزی، صدمات عروقی، اختلال در ریتم قلب و تجمع خون در قلب می‌توانند از عوارض‌های آنژیوگرافی در کودکان باشد.