علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک چیست؟ – آیا درمان قطعی دارد؟
سندرم تخمدان پلی کیستیک یکی از مشکلاتی است که بسیاری از زنان با آن درگیر می‌شوند. این بیماری که بیشتر، خود را در دوران باروری نشان می‌دهد، با نام انگلیسی Polycystic ovary syndrome شناخته می‌شود. علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک، شامل دوران قاعدگی طولانی مدت یا نامنظم، افزایش ناگهانی وزن، بیماری‌های قلبی و دیابت، خواهد بود. در ادامه اطلاعات بیشتری در این رابطه با شما در میان می‌گذاریم.
نیاز به تزریقات بانوان در منزل دارید؟ به صورت 24 ساعته با ما تماس بگیرید.
سندرم تخمدان پلی کیستیک چیست؟
سندرم تخمدان پلی کیستیک خود را با اختلالات هورمونی نشان می‌دهد. به طور معمول هر خانم در دوره‌ای 28 روزه، یک یا چند تخمک آزاد می‌کند؛ به این پدیده تخمک‌گذاری گفته شده و نقشی اساسی در باروری هر زن دارد. هر سیکل عادت ماهیانه در حالت عادی، میزان ترشح هورمون استروژن در بدن افزایش خواهد داشت.
با رسیدن به نیمه‌های دوره پریود، ترشح هورمون استروژن باز هم افزایش می‌یابد؛ همین امر بدن را وادار می‌کند تا LH را از طریق غده هیپوفیز، وارد بدن کند. این فرایندهای سلولی در تخمدان سبب بزرگ شدن تخمک و پاره شدن فولیکول تخمدانی، همچنین رها شدن تخمک در روز چهاردهم سیکل، می‌شود.
سندرم تخمدان پلی کیستیک زمانی رخ می‌دهد که هر چیزی باعث بهم خوردن این روند شده و در رهاسازی تخمک، تخمک‌گذاری یا پاره شدن فولیکول تخمدانی، اختلال ایجاد کند؛ این موارد باعث ایجاد کیست‌هایی کوچک در حاشیه تخمدان شده و سندرم پلی کیستیک را رقم می‌زند. از علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک می‌توان به کم و نامنظم شدن ترشح هورمون زنانه و افزایش هورمون مردانه در بدن اشاره کرد.
علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک
سندرم تخمدان پلی کیستیک در هر زن، خود را با سطح متفاوتی از هورمون‌ها و نوسانات نشان می‌دهد؛ به همین دلیل، ممکن است هر شخص این سندرم را با عوارض متفاوتی تجربه کند. یکی از علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک، اضافه وزن است. بسیاری از زنان مبتلا به این بیماری، با چاقی شکم و اطراف کمر درگیر هستند. از دیگر علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک می‌توان به رشد بیش از حد موهای زائد در صورت، قفسۀ سینه، شکم، پشت یا ران‌ها، اشاره کرد. از دیگر علائم این بیماری می‌توان به فهرست زیر اشاره کرد:
– نداشتن سیکل عادت ماهانه یا داشتن سیکل‌های بی‌نظم
– خونریزی بسیار کم، بسیار زیاد یا غیرقابل پیش‌بینی در طول سیکل عادت ماهانه
– مشکلات پوستی مانند آکنه، لکه‌های تیره یا زائده‌های پوستی
– کم‌پشت شدن موی شقیقه‌ها
– آپنه خواب یا وقفه تنفسی در خواب
– مشکلات باروری
درمان تخمدان پلی کیستیک
اگر شما هم به دلیل داشتن سندرم تخمدان پلی کیستیک نمی‌توانید باردار شوید یا از علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک رنج می‌برید، ادامه این مطلب را از دست ندهید. به دلیل شایع بودن این بیماری، روش‌های زیادی برای درمان آن، ابداع شده است. در ادامه به برخی از درمان‌های توصیه شده پزشکان برای رفع سندرم پلی کیستیک، اشاره می‌کنیم.
– کاهش وزن
در صورت داشتن اضافه وزن، با گرفتن رژیم و کاهش ۴ کیلو و ۵۰۰ گرم تا ۷ کیلوگرم از وزن خود، می‌توانید به چرخه عادت ماهیانه نظم ببخشید.
– کلومیفن:
در بعضی موارد ممکن است کاهش وزن به درمان بیماری سندرم تخمدان پلی کیستیک کمک نکند؛ در چنین مواقعی، پزشک معالج برای بیمار خود مصرف داروی باروری کلومیفن‌سیترات را تجویز خواهد کرد. بسیاری از زنان در سه ماه اول درمان با این دارو، تخمک‌گذاری کرده و برخی دیگر پس از سه دوره مصرف، باردار می‌شوند.
– لتروزول:
لتروزول دارویی است که به تازگی ارزش خود را ثابت نموده و باعث تولدهای بیشتری شده است. بسیاری از کارشناسان، این دارو را جایگزین کلومیفن کرده و آن را موثرتر می‌دانند.
– متفورمین:
متفورمین سلول‌ها را نسبت به انسولین حساس می‌کند. در برخی موارد پزشکان ترکیبی از متفورمین، لتروزول و کلومیفن را برای درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک، توصیه می‌کنند.
– گنادوتروپین:
در صورت موثر نبودن داروهای گفته شده، پزشکان به تجویز داروهای تزریقی نظیر گنادوتروپین می‌پردازند. این دارو سبب تحریک تخمک‌گذاری شده و رشد تخمک‌ها را زیاد می‌کند. بسیاری از افراد مبتلا به سندرم پلی کیستیک با مصرف این دارو، موفق به بارداری می‌شوند.
– عمل جراحی:
حفاری تخمدان، نام عملی است که در صورت عمل نکردن روش‌های دارویی، آن را انجام می‌دهند. در طی این عمل، جراح با ایجاد برش‌هایی کوچک در شکم، در تخمدان حفره‌هایی کوچک به وجود می‌آورد. عمل حفاری تخمدان سبب کم‌تر شدن ترشح هورمون‌های مردانه می‌شود. متاسفانه تاثیر این عمل موقت بوده و پس از گذشت مدتی از بین می‌رود.
– درمان ناباروری با لقاح خارج از رحم یاIVF:
لقاح در خارج از رحم دیگر از روش‌های درمان سندرم پلی کیستیک است. در این روش، تخمک و اسپرم در فضایی آزمایشگاهی با یکدیگر ترکیب شده و سپس رویان حاصل از آن به رحم منتقل می‌شود.
درمان سندروم پلی کیستیک بدون قصد بارداری
از طرفی برخی افراد علاقه‌ای به بارداری ندارند؛ در این صورت پزشک معالج می‌تواند با تجویز داروهایی نظیر داروهای ضدبارداری و متفورمین، این بیماری را درمان یا کنترل کند. متاسفانه هیچ روشی برای پیشگیری از سندرم تخمدان پلی کیستیک وجود نداشته و نمی‌توان از بروز آن جلوگیری کرد. به شما پیشنهاد می‌کنیم که نسبت به علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک هوشیار بوده و در صورت مشاهده یک یا چند عدد از آن‌ها، به پزشک مراجعه کنید. توجه به موقع و اقدام برای درمان بیماری، بهترین روش برای مقابله با سندرم پلی کیستیک خواهد بود.
روش های تشخیص تخمدان پلی کیستیک
متاسفانه هیچ آزمایش قطعی برای تشخیص بیماری سندرم پلی کیستیک در حال حاضر وجود ندارد. به طور معمول پزشک معالج با بررسی علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک از جمله سابقه پزشکی، تغییرات سیکل قاعدگی و تغییرات وزن، وجود بیماری را تشخیص می‌دهد. از دیگر موارد بررسی شده توسط پزشک می‌توان به رشد موهای زائد، مقاومت به انسولین و آکنه اشاره کرد. ممکن است در ادامه پزشک موارد زیر را معاینه خواهد کرد.
– آزمایش خون
برخی از علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک، در طی آزمایش خون خود را نشان می‌دهند؛ به همین منظور پزشکان به اندازه‌گیری سطح هورمون می‌پردازند. گاهی امکان دارد که آزمایشی اضافی برای بررسی سطح گلوکز، سطح کلسترول و تری گلیسیرید انجام شود. اما بهتر است که برای هر نوعی از آزمایش ها به کلینیک ها و بیمارستان ها مراجعه نکنید و برای دریافت سریع تر جواب و اطمینان از بهداشت آزمایش خون در منزل را امتحان کنید.
– معاینه لگن
یکی از معاینه‌های انجام شده توسط پزشک، بررسی چشمی و دستی اندام‌های تناسلی خواهد بود. در طی این معاینه، پزشک آن ناحیه را به دنبال توده‌ها و دیگر ناهنجاری می‌گردد.
– سونوگرافی
پزشکان از سونوگرافی برای بررسی ظاهر تخمدان‌ها و ضخامت پوشش داخلی رحم استفاده می‌کنند. به طور معمول پزشکان از سونوگرافی ترانس واژینال برای این امر کمک می‌گیرند. با استفاده از مبدل وارد شده، امواج صوتی را منتشر کرده و تصاویر مورد نیاز در صفحه کامپیوتر نمایش داده می‌شود. برای انجام سونوگرافی نیاز نیست که ساعت ها منتظر بمانید و زمان و هزینه زیادی را متقبل شوید می توانید از خدمات سونوگرافی در منزل استفاده کنید.
عوارض تخمدان پلی کیستیک
از جمله عوارض سندرم پلی کیستیک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
– دیابت بارداری و فشار خون بالا ناشی از بارداری
– سقط جنین یا زایمان زودرس
– استئاتوهپاتیت غیر الکلی، التهاب شدید کبد ناشی از تجمع چربی در کبد
علت سندرم تخمدان پلی کیستیک
علل متعددی برای بروز علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک وجود دارد. از جمله دلایل این امر می‌توان به انسولین اضافی، التهاب درجه پایین، وراثت و آندروژن اضافی اشاره کرد.
رژیم غذایی برای تخمدان پلی کیستیک
تحقیقات نشان داده که کاهش 5 الی 10 درصد وزن بدن، می‌تواند تاثیر بسزایی در بهبود علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک داشته باشد. به شما پیشنهاد می‌کنیم که از رژیم‌های غذایی کم کربوهیدرات برای کاهش وزن استفاده کنید. داشتن رژیم غذایی متشکل از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل می‌تواند بسیار کمک کننده باشد.
سندرم تخمدان پلی کیستیک و ریزش مو
یکی دیگر از علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک، ضخیم شدن موهای زائد صورت و بدن است؛ این در صورتی که برخی دیگر از افراد مبتلا به این بیماری، موهایی نازک‌تر از حد معمول داشته و به ریزش مو دچار هستند. سندرم پلی کیستیک باعث ترشح استروژن اضافه شده و رشد مو در بخش‌های صورت، گردن، قفسه سینه و شکم را افزایش می‌دهد.
